Septoplasti (Burun Eğriliği Ameliyatı) : Nedir, Kimlere Uygulanır, Nasıl Yapılır?
Septoplasti, burun içindeki septum (orta duvar) olarak adlandırılan kemik-kıkırdak yapının eğriliğini cerrahi yollarla düzelten operasyondur. Burun dış görünümüne dokunulmaz, yalnızca burun içi işlevsel sorunlar çözülür. Teknik olarak septum deviasyonu olan hastalarda, septum ortalanır ve hava akımı normale döner.
İçindekiler
Neden Septoplasti Yapılır? (Endikasyonlar)
Burun tıkanıklığı ve nefes alma güçlüğü
Tek taraflı hava akımı azalması
Horlama, ağızdan nefes alma, uyku apnesi
Kronik sinüzit atakları
Tekrarlayan burun kanamaları, ağız kokusu
Doğumsal ya da travmaya bağlı septum eğriliği
Bu sorunlar yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilediğinde septoplasti ameliyatı önerilebilmektedir.
Kimler Septoplasti İçin Uygundur?
Her yaşta uygulanabilir, ancak özellikle kemik gelişimi tamamlanmış (genellikle 18 yaş üstü) bireyler için uygundur. Pediatrik vakalarda yalnızca gerçekten gerekli olduğunda cerrahi tercih edilir. Kontrolsüz sistemik hastalık, aktif enfeksiyon veya kanama bozukluğu varsa önce bu durumlar düzeltilmelidir.
Ameliyat Süreci: Öncesi, Ameliyat, Sonrası
a) Hazırlık
Kan sulandırıcı ilaçlar (örneğin aspirin, ibuprofen) ve bazı bitki çayları ameliyat öncesi yaklaşık 2 hafta kesilmelidir.
Sigara ve alkol kullanımı ameliyat öncesi en az 2–3 hafta durdurulmalıdır.
Genel veya lokal anestezi uygulanacağı için ameliyat öncesi açlık kurallarına uyulmalıdır; doktorunuz süreci bireysel olarak planlar.
b) Ameliyat
Kapalı (endoskopik) veya açık tekniklerle gerçekleştirilir. Modern kliniklerde çoğunlukla endoskopik yöntem tercih edilir.
Ameliyat süresi genellikle 30–90 dakika arasındadır; kompleks vakalarda bu süre uzayabilir.
İşlem sırasında septumdaki kemik ve kıkırdak yapı dengeli şekilde düzenlenir veya fazla parçalar çıkarılır, ardından mukozal zar kapatılır.
c) Tampon ve Destek
Burun içine silikon lu veya oluklu tampon yerleştirilebilir; bu tamponlar genellikle 1–2 gün sonra alınır ve hastalar tampon varlığına rağmen nefes alabilir.
Dış atele genelde gerek duyulmaz çünkü dış buruna müdahale edilmez.
İyileşme Süreci ve Sonrası Yaşam
İlk birkaç gün hafif burun tıkanıklığı, ödem ve akıntı olabilir; basit ağrı kesiciler yeterlidir.
Morluk şişlik nadiren görülür, çünkü dış kesiye gerek yoktur.
İlk hafta sümkürmekten kaçınılmalıdır; soğuk kompres ve masaj destekleyici olabilir.
Hassas dönem nedeniyle birkaç hafta ağır spor ve travmadan kaçınılmalıdır; tam stabilizasyon 3–6 ay sürebilir.
Genel olarak, hastalar genellikle 1 hafta içinde gündelik hayata dönebilir; tam nefes konforu ve doku stabilizasyonu birkaç hafta içinde netleşir.
Sonuç: Neden Septoplasti ile Daha Kaliteli Bir Yaşam?
Fonksiyonel fayda: Burun tıkanıklığı giderilir, nefes alma normale döner
Sağlık iyileşmesi: Sinüzit atakları azalır, horlama ve uyku apnesi riski düşer
Yaşam kalitesi artışı: Ağız kuruluğu, yüz baskısı, yorgunluk deneyimi hafifler
Kalıcı çözüm: Uygun teknikle yapılan septoplasti sonrasında eğriliğin tekrar etme ihtimali çok düşüktür
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Septoplasti ameliyatı ağrılı mıdır?
Genelde ağrılı bir süreç değildir. Genel anestezi ile yapılan operasyon sonrasında hastalar sadece hafif sızılar hissedebilir; bunlar basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınır.
2. Septoplasti ameliyat süresi ne kadardır?
Operasyon çoğunlukla 30–90 dakika sürer. Eğriliğin derecesi ve kullanılan teknik sürenin belirleyicileridir.
3. Burun dış görünüşüm değişir mi?
Yalnızca septoplasti yapıldıysa, burun dış formuna müdahale edilmez. Ancak birlikte rinoplasti yapılmışsa (septorinoplasti), dış görünüm de değişebilir.
4. Tampon ne zaman çıkarılır?
Genellikle tamponlar ameliyat sonrası 1–2 gün içinde çıkarılır. Bazı kliniklerde lazer kontrollü teknikler tamponları daha erken almaya imkan tanır.
5. İyileşme süresi ne kadar sürer?
İlk 1 hafta içinde günlük hayata dönülebilir.
Şişlik ve ödem birkaç hafta sürebilir.
Tam iyileşme ve stabilizasyon 3–6 ay içinde tamamlanır.
6. Riskleri nelerdir?
Kanama, enfeksiyon
Septum delinmesi (perforasyon)
Burun şeklinde istenmeyen değişim (nadiren)
Koku kaybı veya lokal his kaybı
Bu riskler uygun cerrahi teknik ve bakım ile oldukça düşüktür.
7. Her yaştaki kişi septoplasti olabilir mi?
Kemik gelişimi tamamlanmış bireylerde (18+ yaş) güvenle uygulanabilir. Gerekirse pediatrik vakalarda özel değerlendirme yapılır.